نقشه سایت یا سایت مپ چیست؟
سایت مپ باعث میشود رباتهای گوگل به راحتی بین صفحات مختلف سایت شما بچرخند و محتوای آنها را ایندکس کنند. در واقع نقشه سایت(sitemap) مشخص میکند که صفحات در کجای ساختار سایت قرار گرفتهاند و چگونه میتوان آنها را ارزش گذاری کرد. اهمیت سایت مپ آنجایی مشخص میشود که سایت شما برای رتبه گرفتن باید به خوبی توسط رباتهای گوگل درک شود، نقشه سایت هم یکی از قسمتهای مهم سئو تکنیکال است که فرآیند بهینه سازی سایت شما را به شدت تحت تاثیر قرار میدهد. در ادامه این مطلب از نوترون وب، ماهیت و انواع سایت مپ، مزایا و روش ایجاد sitemap برای سایتهای وردپرسی و غیر وردپرسی را بررسی میکنیم.
سایت مپ(sitemap) چیست؟
نقشه سایت یا sitemap، لیستی از همه URLهای سایت را شامل میشود و این امکان را در اختیار گوگل قرار میدهد که به شناسایی، کرال و ایندکس صفحات مختلف سایت شما بپردازد. همچنین اطلاعاتی درباره اهمیت صفحات شما به موتورهای جستجو ارائه میکند تا مشخص شود که کدام صفحات در سایت شما از بقیه مهمتر هستند.
انواع سایت مپ
از نظر ساختاری چند نوع sitemap داریم که دو نوع رایج آن سایت مپ XML و HTML است. در ادامه هر دو نوع را بررسی میکنیم.
سایت مپ XML
این نوع سایت مپ جهت نشان دادن محتوای سایت به رباتهای خزنده موتورهای جستجو استفاده شده و به صورت مستقیم در دسترس کاربران نیست؛ چون که از نظر بصری و گرافیکی کارایی لازم را ندارد. با ساختن این نقشه به خزندهها میگویید که چه تعداد صفحه در سایت شما وجود دارد. به علاوه هرگونه تغییری که در صفحات سایت صورت میگیرد و آپدیتهایی که انجام میدهید از طریق نقشه سایت XML به اطلاع گوگل میرسد.
سایت مپ HTML
از این نوع سایت مپ بیشتر برای نشان دادن صفحات به کاربران استفاده میشود و به وسیله آن میتوانند به قسمتهای مختلف سایت دسترسی داشته باشند و از صفحات مختلف بازدید کنند. در نظر داشته باشید که اگر سایت مپ را با هدف سئو و استفاده در سرچ کنسول گوگل ایجاد میکنید، باید نوع آن XML باشد.
بهترین فرمت sitemap برای سئو سایت
به توصیه گوگل سایت مپ XML، بهترین فرمت برای ایندکس صفحات و بهبود سئو سایت است. همچنین سایت مپها را از نظر محتوا میتوان به انواع مختلفی تقسیم کرد و بعضی از سایتها برای ایندکس شدن بهتر همه مطالب و انواع محتواها، نقشههای جداگانه برای تصاویر، ویدیوها و … با فرمت XML ایجاد میکنند. چهار نوع سایت مپ اصلی عبارتند از:
Normal XML Sitemap
این مورد رایجترین نوع نقشه سایت است که به صورت یک فایل XML، حاوی اطلاعاتی درباره صفحات مختلف سایت شما است.
Image Sitemap
این مورد به گوگل کمک میکند تا همه تصاویری که در سایت شما قرار دارد را پیدا کند.
News Sitemap
این نوع از نقشه سایت به کمک گوگل میآید تا محتواهای تایید شده برای Google News را در سایتها پیدا کند.
Video Sitemap
سایت مپ ویدیو به صورت خاص جهت درک محتواهای ویدیویی که در صفحات مختلف سایت شما قرار گرفته به کمک گوگل میآید. در تصویر توضیحات گوگل در مورد نقشه سایت ویدیویی آمده است که برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید از این آدرس https://developers.google.com/search/docs/crawling-indexing/sitemaps/video-sitemaps مطالعه کنید.
اهمیت داشتن سایت مپ
موتورهای جستجوی مختلف مثل گوگل، بینگ، یاهو و … برای پیدا کردن صفحات مختلف یک سایت به سراغ سایت مپ آن میروند. اصلاً بر اساس گفته خود گوگل در صورتی که به صورت صحیح صفحات سایت شما لینک بگیرند، رباتهای گوگل خیلی راحتتر و در ابعاد گستردهتری میتوانند قسمتهای مختلف سایت شما را پیدا(دیسکاور) کنند.
فایل sitemap حاوی اطلاعات مورد نیاز و ارزشمند برای خزندههای گوگل است که باعث افزایش درک و بهرهوری آنها از صفحات سایت میشود. سایت مپ کمکی بزرگ به گوگل برای پیدا کردن صفحات مختلف در سایت و آگاهی از اطلاعات جدید و به روز رسانی محتواها میکند. برای سایتهای فروشگاهی که چند میلیون صفحه دارند، اگر همه صفحات به صورت کامل لینک خارجی و داخلی نداشته باشند، گوگل مجبور میشود برای پیدا کردن همه این صفحات زمان خیلی زیادی را صرف کند. اینجاست که اهمیت sitemap مشخص میشود و به سایت شما کمک میکند.
آموزش ساخت سایت مپ
در برخی از سرویسهای مدیریت محتوا، نقشه سایت به صورت خودکار تولید میشود و هر وقت نوشتهای را به سایت اضافه میکنید یا از آن حذف میکنید، آپدیت میشود. اگر سرویس مدیریت محتوای شما این کار را به صورت پیش فرض انجام نمیدهد یا سایت کد نویسی دارید، در ادامه هم باشید تا روش آموزش ساخت نقشه سایت را با هم مرور کنیم.
سایت مپ وردپرس
خوشبختانه از نسخه ۵.۵ وردپرس، sitemap به صورت خودکار تولید شده و همه صفحات عمومی و پستها را شامل میشود و در آدرس /wp-sitemap.xml قرار گرفته است. البته نقطه ضعفی که سایت مپ پیش فرض وردپرس دارد این است که اخبار، ویدیوها و تصاویر را در بر نمیگیرد. البته ما در خدمات سئو برای ساخت نقشه سایت و کنترل بیشتر روی محتوای آن، از افزونههایی مثل رنک مث یا یوست سئو استفاده میکنیم.
ساخت سایت مپ با افزونه رنک مث (Rank Math)
در صورتی که در پیشخوان وردپرس نشانگر موس خود را روی قسمت rank math نگه دارید، گزینه تنظیمات نقشه سایت را در منوی آن مشاهده خواهید کرد. با کلیک روی آن میتوانید انواع مختلف محتوای موجود در سایت را ببینید و برای قرارگیری آنها در سایت مپ تصمیم بگیرید. همچنین میتوانین تعیین کنید که دسته خاصی از محصولات یا نوشتهها در سایت مپ قرار نگیرند.
ساخت سایت مپ با افزونه یوست سئو (Yoast SEO)
بعد از نصب افزونه Yoast SEO از مخزن وردپرس آن را فعال کرده و از نوار ابزار کناری داشبورد، با کلیک رو سئو به قسمت عمومی و سربرگ امکانات بروید. در این صفحه اطمینان حاصل کنید که گزینه «نقشههای XML سایت» فعال باشد. برای حذف یا اضافه انواع خاصی از محتوا مثل نمونه کارها، برچسب محصولات، صفحه بستهبندی صفحه برچسبها و … در نقشه سایت به بخش بهبود ظاهر جستجو و سربرگ انواع محتوا در تنظیمات این افزونه رفته و تغییرات لازم را روی انواع صفحات سایت خود اعمال کنید. اگر میخواهید صفحهای خاص را از سایت مپ و دید موتورهای جستجو حذف کنید، از تنظیمات یوست در همان صفحه خاص این حرکت امکان پذیر است.
ساخت سایت مپ با ابزارهای آنلاین
در صورتی که از وردپرس استفاده نمیکنید، میتوانید به سراغ ابزارهای سئو ساخت نقشه سایت مثل XML-Sitemaps رفته تا بدون دردسر این فایل را برای سایت خود بسازید. برای این کار بعد از ورود به سایت XML-Sitemaps در کادر آن آدرس سایت را وارد کنید تا بعد از چند ثانیه سایت مپ را در اختیار شما قرار دهد. همچنین ما در آموزش سئو ابزارهای دیگری مثل POWERMAPPER و MINDNODE و WRITEMAPS و SLICKPLAN و MINDMUP و DYNOMAPPER هم برای ساخت سایت مپ معرفی میکنیم.
معرفی سایت مپ به گوگل
برخلاف آن چیزی که در robots.txt اتفاق میافتد، رباتهای موتورهای جستجو به صورت اتوماتیک نقشه سایت را پیدا نمیکنند و باید آن را به صورت دستی به گوگل معرفی کنید. در صورتی که نقشه سایت از قبل ثبت شده باشد این صفحه در سرچ کنسول سایت و در بخش sitemap به شما نشان داده خواهد شد.
اگر فایلی از قبل وجود نداشت، برای ثبت سایت مپ، آدرس فایل خود را وارد کرده و Submit کنید. در صورتی که همه چیز به خوبی پیش برود، اطلاعات سایت مپ را به این صورت مشاهده خواهید کرد.
بعد از ثبت نقشه سایت مدتی صبر کنید و حالا اگر روی فایل ثبت شده کلیک کنید پیغام «Sitemap index processed successfully» به شما نشان داده شده و به معنی بررسی و تایید سایت مپ توسط گوگل است.
شما میتوانید برای مشاهده گزارشات گوگل از نقشه سایت روی SEE INDEX COVERAGE کلیک کنید تا اطلاعاتی درباره صفحاتی که گوگل از سایت شما پیدا کرده را مشاهده کنید و ببینید چه مواردی را گوگل تایید کرده است.
تاثیر sitemap روی سئو سایت
سایت مپ یکی از مراحل مهم در چک لیست سئو تکنیکال است و سرعت ایندکس صفحات سایت را افزایش میدهد اما در نهایت رتبه هر صفحه در نتایج جستجوی گوگل بعد از بررسی پارامترهای سئو خارجی و داخلی، کیفیت محتوا و … تعیین میشود. اما نمیتوان از تاثیری که نقشه سایت روی احتمال نمایش داده شدن صفحه در نتایج جستجو دارد، چشم پوشی کرد؛ چرا که اگر صفحه شما شناسایی و ایندکس نشود، فرصت رتبه گرفتن و دیده شدن در نتایج جستجو را از دست میدهد، پس با اضافه کردن سایت مپ زحمت رباتهای خزنده گوگل را کمتر کنید تا به راحتی همه صفحات سایت شما لیست شده در اختیار آنها قرار بگیرد.
تگهایی که در نقشه سایت استفاده میشود
فایل سایت مپ مجموعهای از تگها و کدهای XML را شامل میشود. برخی از تگها جهت مشخص کردن دقیق آدرسهای اجباری میباشد و بعضیها هم برای راهنمایی و اضافه کردن جزئیات بیشتر، اختیاری هستند. در ادامه تگهایی که در فایل سایت مپ استفاده میشود را تعریف میکنیم.
تگ اختیاری xhtml link
از این تگ جهت تعیین آدرس صفحه سایت در زبانهای دیگر به کار میرود.
تگ اختیاری priority
همانطور که اشاره کردیم همه صفحات سایت به یک اندازه برای ایندکس اولویت ندارند. پس با به کارگیری این تگ و مشخص کردن مقدار عددی صفر تا یک با فرمت 0.0 تا 1.0، میزانی که این صفحه باید برای موتورهای جستجو اهمیت داشته باشد را مشخص میکنیم.
تگ اختیاری Change freq
محتواهای سایت در مواقعی که نیاز باشد آپدیت میشوند. با به کارگیری این تگ به گوگل میگویید که این صفحه هر چند وقت یکبار احتمال دارد تغییر کند تا رباتهای گوگل در آن دوره برای بررسی مجدد صفحه به آن سر بزنند. شما میتوانید این زمان را به صورت سالانه، ماهانه، هفتگی و روزانه انتخاب کنید. علاوه بر این موارد دو گزینه never برای صفحاتی که هرگز تغییر نمیکنند و گزینه always برای صفحاتی که همیشه در حال تغییر هستند در دسترس است.
تگ اختیاری lastmod
با این تگ آخرین زمان آپدیت یا تغییر صفحه را مشخص میکنید. یعنی این تگ به گوگل تاریخ و زمان دقیق آپدیت مقالات و صفحات سایت را میگوید.
تگ اجباری loc
درون این تگ آدرس هر صفحه از سایت به یکی از دو فرمت https یا http قرار میگیرد.
تگ اجباری url
در این تگ لینک آدرس صفحه مورد نظر قرار میگیرد.
تگ اجباری Urlset
با این تگ کدهای XML نقشه سایت شروع و پایان مییابد.
آدرس چه صفحاتی را نباید در سایت مپ قرار دهید
در مشاوره سئو تاکید میکنیم که سایت مپ فقط جای صفحاتی است که از نظر سئو مهم هستند مثل صفحه درباره ما، تماس با ما، صفحات محصولات، مقالات، لندینگهای اصلی، صفحه اصلی و … . در واقع شما با ایجاد سایت مپ کاری میکنید که توجه رباتهای خزنده گوگل به سمت صفحات مهم سایت جلب شود تا بودجه خزش سایت هدر نرود. به همین دلیل باید آدرس صفحاتی که نمیخواهید ایندکس شوند و باید از چشم گوگل دور بمانند را در سایت مپ وارد نکنید . از جمله این صفحات میتوان به صفحات بسته شده در robots.txt و صفحات pagination و صفحات آرشیو، صفحات پرداخت یا ثبت نام، صفحاتی که تگ نو ایندکس دارند، صفحات ریدایرکت شده، صفحاتی با خطای سرور و ارور ۴۰۴، صفحاتی با url غیررسمی یا محتوای غیر ضروری، همگی نباید در لیست نقشه سایت وجود داشته باشند. همچنین محتوای تکراری هم نباید در سایت مپ وجود داشته باشد چرا که گوگل برای رتبهبندی آنها سردرگم شده و نمیتواند به درستی اولویت بندی کند. صفحات تکراری به دلایلی مثل تفاوت در آدرس صفحه به خاطر پروتکل آن (https و http و www) شناسایی میشوند. همچنین برای صفحاتی که محتوای تکراری دارند میتوانید از تگ کنونیکال استفاده کنید.
نکاتی درباره sitemap
اهمیت تطابق Robots.txt با سایت مپ
مهم است که از نظر ساختاری تناسب خوبی بین این دو فایل وجود داشته باشد چرا که اگر صفحهای در فایل Robots.txt بلاک شود یا آن را نو ایندکس کرده باشید، پس نباید آن آدرس در سایت مپ هم قرار داشته باشد.
از سایت مپ برای پیدا کردن مشکلات ایندکس استفاده کنید
در سایت مپ میتوانید تخمین بزنید که چند صفحه را با هدف ایندکس کردن منتشر کردهاید و چه مقداری از آنها واقعاً ایندکس شده است. مثلاً در سایت مپی لینک ۵۰۰ صفحه قرار دارد. اما زمانی که به سرچ کنسول آن نگاه میکنیم فقط ۲۰۰ صفحه ایندکس شده است که یعنی مشکلی پیش آمده است. مثلاً ممکن است محتوای تکراری زیاد باعث شده باشد تا گوگل همه صفحات سایت را ایندکس نکند.
نکتهای درباره نقشه سایتهای ویدیویی
امروزه تا حد زیادی اسکیمای ویدیو جایگزین نقشه سایت ویدیویی شده ولی به هر حال وجود سایت مپ ویدیویی هم آسیبی به ریچ اسنیپت شما در نتایج جستجو نمیزند.
به تاریخها توجه کنید
یک تاریخ در کنار آدرس صفحات در سایت مپ مشاهده میشود که نشان دهنده آخرین زمان ویرایش و اصلاح آن صفحه است. به توصیه متخصصان سئو این تاریخها فقط زمان افزودن محتوای جدید یا تغییرات قابل توجه باید عوض شوند چرا که گوگل هشدار داده به روز رسانی کردن تاریخ در صفحاتی که تغییری نداشتهاند، ممکن است به عنوان اسپم شناسایی شود.
سایت مپ داینامیک و استاتیک
سایت مپ استاتیک به مدلی از نقشه سایت گفته میشود که همزمان با حذف یا تغییر صفحات، آپدیت نشده و باید تغییرات را به صورت دستی در آن وارد کنید. اما در سایت مپ داینامیک، وقتی شما صفحهای را حذف، ویرایش یا به سایت اضافه میکنید، به صورت خودکار همه تغییرات در فایل سایت مپ ایجاد میشود. افزونههایی که برای ساخت سایت مپ در سایتهای وردپرسی معرفی کردیم، همگی سایت مپ داینامیک میسازند تا دیگر لازم نباشد بعد از هر تغییر جزئی، به صورت دستی سایت مپ خود را به روز رسانی کنید.
محدودیتهای نقشه سایت
برای ایجاد sitemap سایتهای بزرگ باید توجه داشته باشید که در یک فایل XML، حجم فایل نباید بیشتر از ۵۰ مگابایت شود و تعداد urlها نمیتواند بیشتر از ۵۰ هزار صفحه باشد. برای سایتهایی که بیشتر از حد استاندارد لینک دارند، میتوان با gzip در وردپرس، فایل نقشه سایت را فشرده کرد. در صورتی که هنوز هم از نظر حجم و تعداد بیشتر از حد مجاز بودید، میتوانید سایت مپ را به چند قسمت تقسیم کنید.
حرف آخر
در این مطلب درباره ماهیت نقشه سایت و روشهای ایجاد آن صحبت کردیم. امروز سایت مپ از جمله نکات مهم و ضروری است که شاید به صورت مستقیم یک فاکتور رتبهبندی گوگل محسوب نشود اما به رباتهای گوگل کمک میکند تا صفحات شما را بهتر شناسایی کنند.
محمد قاسمی هستم متخصص سئو و دیجیتال مارکتینگ که بیش از 5 ساله توی این حوزه فعالیت می کنم و در بخش تحریره تیم نوترون وب محتواهای مربوط به سئو و بازاریابی آنلاین را بررسی و منتشر می کنم.
اینم بگم که سال ها آموزش دیدم ، چند صد هزار کلمه محتوا نوشتم و میلیون کیلومتر اسکرول کردم تا به نوترون وب رسیدم 😎
دیدگاهتان را بنویسید